Húng chanh hay còn được gọi là Tần dày lá, Húng chanh, Rau thơm lùn, rau thơm lông, rau tần, dương tử tô, có tên khoa học là Plectranthus amboinicus (đồng nghĩa: Coleus amboinicus), thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Đây là loại cây thân thảo, dễ trồng, có độ cao từ 20-50 cm, sống lâu năm. Cây có thân và lá dày, giòn, lá mọng nước, mọc đối nhau, có lông mịn, mùi thơm dễ chịu như mùi chanh, vị cay. Phần sát gốc cây hóa gỗ. Đây là một trong những loại cây gia vị được trồng và sử dụng khá phổ biến trong một số món ăn. Không những thế công dụng của húng chanh còn rất diệu kỳ đối với sức khỏe. Hãy cùng ThucPham.com tìm hiểu thêm về những công dụng của húng chanh nhé!

1. Đặc điểm và dược tính của cây húng chanh

Húng chanh là cây có nguồn gốc từ vùng Mã Lai, được trồng và sử dụng phổ biến như một lại gia vị và dược liệu tự nhiên. Cây dễ trồng, sinh trưởng tố quanh năm, có thể thu hái lá để dùng, thường sử dụng lá tươi.

Theo y học cổ truyền, húng chanh có tính ấm, rất hiệu quả điều trị các chứng bệnh phong hàn, tiêu đờm, trừ pphong, sát khuẩn, chữa cảm cúm… Với những nghiên cứu y học hiện đại đã chỉ ra trong Húng chanh có chứa tinh dầu với thành phần chủ yếu là cavaron – chính là yếu tố tạo nên công dụng của húng chanh trong chữa trị một số căn bệnh. Theo tính toán – Lá Húng chanh chứa tinh dầu (0,05-0,12%), trong tinh dầu có khoảng  65,2% các hợp chất phenolic trong đó phải kể đến một số hoạt chất như: salicylat, thymol, carvacrol, eugenol và chavicol; và đặc biệt còn có một chất màu đỏ là colein.

Để tiện sử dụng, hiện nay người ta đã tiến hành nghiên cứu và chiết xuất thành công tinh dầu húng chanh với mùi thơm dễ chịu, không những loại loại tinh dầu này đã được chứng minh là có khả năng ức chế nhiều loại vi khuẩn như Staphylococcus, Shigella flexneri, sonnei, Shiga, B. subtilis, Es. coli, Streptococcus, D. pneumoniae,… Hay nói cách khác, kết quả này đã khẳng định Húng chanh có tính kháng sinh mạnh có khả năng điều trị hiệu quả một số bệnh hoàn toàn đúng với kinh nghiệm của dân gian.

2. Công dụng chữa bệnh của húng chanh

Chữa trị hiệu quả các bệnh hô hấp, trừ đờm, giải cảm

Từ lâu đời, công dụng của Húng chanh trong điều trị các bệnh về hô háp: viêm họng, ho, đờm… đã được ghi nhận trong Đông y. Với tính ấm, vị cay nhẹ, hơi chua… Húng chanh có tác dụng bổ phế, trừ đờm, giải cảm. Bởi hoạt chất Colein trong lá chính là một chất kháng sinh mạnh với một số vi trùng hay cư trú và gây ra các chứng bệnh họng, mũi, miệng… Với bài thuốc rất đơn giản ngày dùng khoảng 30-40g húng chanh tươi sắc lấy nước uống khi còn nóng; hoặc dùng húng chanh kết hợp cùng mộ số lá có tinh dầu khác đêm xông có thể chữa trị hiệu quả chứng cảm cúm; dùng húng chanh tươi rửa sạch để ráo nước kết hợp với chút muối trắng nhau nhẹ và nuốt hết  nước có công dụng chữa bệnh ho, viêm họng. Công dụng của húng chanh trong điều trị một số bệnh hô hấp trên ở trẻ em được ghi nhận là khá hiệu quả, chỉ cần dùng húng chanh rửa sạch, giã nhỏ cùng hấp cơm hoặc hấp cách thủy với đường phèn, sau đó chắt  nước cho trẻ uống từ 2-3 lần sẽ thấy công hiệu rõ ràng.

Xem thêm: 6 thảo dược trị cảm cúm hiệu quả không cần dùng thuốc

Giảm đau, hạ sốt

Không chỉ ở Việt Nam, mà công dụng của húng chanh trong điều trị một số căn bệnh còn được biết đến và áp dụng phổ biến ở một số nước Đông Nam Á trong đó có Malaixia. ở nước này, phụ nữ sau khi sinh đẻ được tắm bằng nước lá húng chanh, giúp người phụ nữ nhanh phục hồicơ thể và giảm bớt hiệu quả chứng đau bụng đau đầu do sốt gây ra. Với bài thuốc dùng lá húng chanh tươi rửa sạch, nhai cùng cùng với chút muối, nuốt hết nước có thể nuốt cả cái sẽ giúp cơn đau bụng nhanh chóng được xoa dịu. Để giảm sốt, dùng lá húng chanh tươi giã dập sau đó cho vào khăn và xoa khắp người cũng sẽ thấy hiệu quả.

Khi người bệnh bị sốt cao, không ra mồ hôi có thể dùng 20g lá húng chanh kết hợp cùng lá tía tô (15g), gừng tươi (5g), cam thảo đất (15g). Đem tất cả nấu thành nước dùng lúc còn ấm giúp ra mồ hôi và hạ sốt nhanh.

Xem thêm: 8 thực phẩm trị ho mà không cần dùng thuốc

Chữa bệnh đường tiết niệu và rỉ nước âm đạo

Công dụng của húng chanh trong điều trị bệnh còn được ghi nhận với một bài thuốc dân gian được sử dụng khá phổ biến ở Ấn Độ dùng chữa bệnh về đường tiết niệu và rỉ nước âm đạo. Chỉ bằng phương pháp rất hơn giản, dùng lá húng chanh tươi, giã nát ép lấy nước, trộn cùng với chút đường và dùng để uống, đây chính là bài thuốc gây trung tiện mạnh giúp giảm triệu chứng bệnh kể trên, ngoài ra còn có khả năng khắc phục chứng khó tiêu.

Có thể nói, với những công dụng của húng chanh được liệt kê ở trên chính là yếu tố để đây trở thành một trong 20 loại cây thuốc Nam được trồng theo quy định tại các trạm y tế. Không chỉ là một cây gia vị có thể dùng như một loại rau thơm dùng để ăn sống, húng chanh còn rất hiệu quả trong điều trị một số chứng bệnh khá phổ biến. Hi vọng qua bài viết này bạn sẽ biết thêm một loại dược liệu quý ngay trong vườn nhà. ThucPham.com rất mong nhận được sự đồng hành từ quý bạn đọc. Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe, hạnh phúc!