Thực phẩm âm-dương là một trong những cách thức phân loại thực phẩm theo phương pháp thực dưỡng. Trong ăn uống, cân bằng được thực phẩm âm và thực phẩm dương sẽ giúp cho cơ thể luôn khỏe mạnh, luôn thảnh thơi, vui vẻ và đạt đến sự hài hòa về thể xác lẫn tinh thần. Để phân biệt thực phẩm âm và dương có thể dựa vào nhiều yếu tố khác nhau như: cách thức và tốc độ phát triển, khí hậu và đất đai, hàm lượng kali và natri có trong thực phẩm hay những tác động của thực phẩm đó đối với sức khỏe của con người.

Vậy làm cách nào để phân loại chính xác thực phẩm âm và thực phẩm dương? Và cách chế biến một bữa ăn hàng ngày tuân theo nguyên tắc âm dương? Tất cả sẽ được giải đáp thông qua bài viết dưới đây.

1. Cách phân biệt thực phẩm âm-dương

– Thực phẩm âm thường là những thực phẩm có đặc điểm kích thước lớn, nhiều nước, mềm và mát lạnh. Các loại thực phẩm âm ưa thích môi trường nhiều khí ẩm, mát mẻ. Thường mọc thẳng trên mặt đất và phát triển nhanh chóng khi nhiệt độ môi trường tăng cao. Thực vật âm có thời gian sinh trưởng khá ngắn, dễ trồng và nhanh được thu hoạch. Chúng có nhiều vị khác nhau như chua hoặc ngọt, thậm chí là không có vị.Lượng kali trong thực phẩm âm thường cao trong khi lượng natri lại rất thấp.

Thực vật thuộc nhóm thực phẩm âm thường có màu xanh lá và màu trắng, sinh trưởng và phát triển nhiều nhất vào màu đông.Khi chế biến các loại thực phẩm âm nên luộc, hấp hoặc trần để giữ lại tối đa các chất dinh dưỡng.Thực phẩm tính âm có tác dụng làm mát cơ thể.

-Thực phẩm dương là những thực phẩm có kích thước và khối lượng nhỏ, có xu hướng sinh trưởng ngược với thực phẩm âm đó là mọc dưới lòng đất. Chúng thường khô ráp và cứng chắc, thích hợp trồng ở các vùng có khí hậu nóng ẩm gần xích đạo.Những thực phẩm dương có hình dạng phổ biến là tròn, sẫm màu và khá cứng.Chúng có thời gian sinh trưởng và phát triển lâu hơn so với thực phẩm âm và được trồng nhiều vào mùa lạnh.

Thực phẩm dương có tác dụng làm nóng cơ thể, có vị mặn và hơi đắng, chính vì vậy mà lượng kali trong thực phẩm âm thấp còn lượng natri lại rất cao.Màu sắc phổ biến của thực phẩm dương là màu đỏ và màu cam.Nên sử dụng cách hầm, nướng hoặc chiên đối với thực phẩm mang tính dương.

2. Cách cân bằng âm-dương trong bữa ăn hàng ngày

Theo các quan niệm xưa thì cơ thể khỏe mạnh là khi các nguồn năng lượng trong cơ thể được cân bằng. Những nguồn năng lượng ấy có được là nhờ thức ăn hàng ngày, và nguồn năng lượng ấy cân bằng cũng chính là cân bằng thực phẩm âm-dương. Chính vì vậy, cần phải biết được cơ thể mình đang ở trạng thái dương hay âm để bổ sung loại thực phẩm thích hợp nhất.

Nếu như bạn thường hay ăn các món được làm từ rau xanh, quả tươi sinh trưởng và phát triển trên mặt đất hay đó là thực phẩm có tính âm. Khi cơ thể thiên về trạng thái âm, bạn sẽ hay bị lạnh, khó tập trung và hoàn thành công việc. Nếu có những biểu hiện trên, bạn nên bổ sung ngay các loai thực phẩm mang tính dương để cân bằng cơ thể. Ăn thêm các loại củ, ngũ cốc nguyên hạt, hay cá tươi và giảm bớt lượng rau xanh và quả tươi sẽ giúp cân bằng âm-dương trong cơ thể.

Còn khi bạn cảm thấy cơ thể luôn căng thẳng, khó chịu, mệt mỏi hay khá tìm được cảm giác bình yên, thư giãn thì lúc này cơ thể bạn đang ở trạng thái thiên về phần dương. Để điều chỉnh lại tráng thái cơ thể, chúng ta sẽ làm ngược lại với cách trên đó là tăng cường ăn rau xanh và trái cây tươi hay thực phẩm mang tính âm và giảm bớt những thực phẩm mang tính dương như ngũ cốc, các loại củ, quả mọc dưới lòng đất…

Để chắc chắn loại thực phẩm nào là âm, thực phẩm nào là dương và mức độ âm-dương của chúng ra sao, các bạn có thể sử dụng bảng phân loại thực phẩm âm-dương để có thể lựa chọn để kết hợp chúng một cách tốt nhất. Về căn bản thì có 4 cách để cân bằng âm dương trong từng bữa ăn, đó là:

• Thực phẩm cân bằng thực phẩm: trong một bữa ăn bạn có thể kết hợp thực phẩm âm-dương một cách cân bằng, hài hòa.
• Cách chế biến cân bằng cách chế biền: ngoài cân bằng thực phẩm, bạn còn có thể kết hợp cách chế biến âm với cách chế biến dương. Không nên chỉ sử dụng một biện pháp chế biến duy nhất trong bữa ăn. Ví dụ như toàn món luộc hoặc toàn món sào.
• Cách chế biến cân bằng với thực phẩm: có nghĩa là bạn chọn cách chế âm cho các thực phẩm dương và ngược lại. Phương pháp cân bằng âm dương này rất hữu hiệu và thường được sử dụng nhiều.
• Cân bằng thực phẩm âm-dương theo 4 mùa: phương pháp này là sự kết hợp của 3 phương pháp cân bằng kể trên. Ví dụ như những thức ăn mang tính âm chế biến theo cách âm được kết hợp với các thức ăn dương, chế biến theo cách dương.

Hãy lên thực đơn mỗi này, dựa vào bảng phân loại thực phẩm âm-dương và lựa chọn cách chế biến phù hợp với từng món ăn để đem lại hiệu quả tốt nhất.