Từ lâu con người đã biết sử dụng hương liệu thực phẩm để tăng thêm sức hấp dẫn cho các món ăn. Hương liệu còn giúp ích cho ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, bởi nhờ có hương liệu mà các loại thực phẩm đóng hộp hay chế biến sẵn luôn có hương vị thơm ngon hoàn hảo. Hương liệu được chia làm ba loại chính đó là hương liệu tự nhiên, hương liệu có đặc điểm tự nhiên và hương liệu nhân tạo.

Vậy những loại hương liệu có tác dụng gì?và sử dụng hương liệu thực phẩm như thế nào mới đúng cách? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Hương liệu thực phẩm-khái niệm và phân loại

Hương liệu thực phẩm là một dạng hợp chất được sử dụng để mang lại hương vị đậm đà vốn có của món ăn hoặc thay thế những đặc tính vốn có của món ăn đó làm chúng trở nên chua hơn, cay hơn, ngọt hơn, mặn hơn…

Hương liệu thực phẩm được chia làm ba loại là hương lieu tự nhiên, hương liệu có đặc điểm tự nhiên và hương liệu nhân tạo.

• Hương liệu tự nhiên được chiết xuất từ các loại động vật hoặc thực vật tự nhiên như ca cao, cà phê hay các loại trái cây…). Trải qua quá trình xử lý, chúng ta có thể sử dụng được ngay để chế biến thực phẩm. Hương liệu tự nhiên rất an toàn cho sức khỏe của con người và làm khả năng tạo hương vị cho món ăn cũng rất tốt. Tuy nhiên nếu sử dụng để chế biến một khối lượng lớn thực phẩm thì giá thành của chúng lại không hề nhỏ.

• Hương liệu có đặc điểm tự nhiên vẫn được con người sử dụng trong chế biến thực phẩm nhờ các biện pháp xử lý hóa học, tác động vật lý và mang đặc điểm màu sắc và hương vị tương tự như hương liệu tự nhiên. Giá thành của hương liệu này lại khá rẻ nên được sử dụng rất nhiều để chế biến bánh kẹo, đồ uống đóng chai, thực phẩm đóng hộp…
• Hương liệu nhân tạo không được sử dụng trong chế biến các loại thực phẩm cho con người, bởi chúng có các thành phần hóa học không tốt cho sức khỏe con người.

2. Những ưu và nhược điểm khi sử dụng hương liệu thực phẩm

• Hương liệu thực phẩm được tạo ra giúp cho những món ăn thêm hấp dẫn, làm phong phú thêm các giác quan và cảm nhận của con người, làm cho đời sống ẩm thực của con người thêm phần thú vị.

Bản thân các sản phẩm được sản xuất công nghiệp như kẹo cứng, nước đóng chai…không hề có mùi vị, nhờ có hương liệu thực phẩm mà các sản phẩm này có được mùi vị. Hương liệu thực phẩm còn giúp cho các loại thực phẩm đóng hộp làm từ thịt dậy mùi hơn, hấp dẫn hơn, bù đắp những hương vị đã bị mất trong quá trình chế biến do tác dụng của nhiệt độ cao hoặc che dấu những mùi vị vốn có nhưng không được hấp dẫn của thực phẩm.

Việc sử dụng hương liệu trong ngành công nghiệp chế biến thực phẩm mang lại nguồn lợi rất lớn, bởi hương liệu giúp giảm chi phí sản xuất từ đó làm giảm đáng kể giá thành của sản phẩm.

• Nhưng hương liệu thực phẩm lại có những nhược điểm nhất định như: làm con người quên mất những mùi vị tự nhiên của món ăn, những hương liệu được sử dụng trong công nghiệp chế biến thực phẩm cũng không thực sự an toàn cho sức khỏe con người.

Các chuyên gia y tế đã cảnh báo, nếu lạm dụng hương liệu hoặc sử dụng hương liệu có các thành phần đôch hại sẽ có thể gây ra ngộ độc cấp tính, ngộ độc mãn tính, hình thành nên các khối u do sử dụng hương liệu kéo dài và phá hủy các chất dinh dưỡng vốn có trong thực phẩm.

3. Sử dụng hương liệu tự nhiên đúng cách

Đối với các hương liệu thực phẩm dùng để chế biến món ăn hàng ngày thì không có nhiều vấn đề phải lo lắng, bởi chúng không hề gây hại cho sức khỏe của con người. Điều quan trọng là bạn nên biết cách sử dụng đúng liều lượng cho mỗi món ăn, để hương liệu thực phẩm phát huy tối đa công dụng của nó mà không làm mất đi hương vị ban đầu của món ăn.

Còn loại hương liệu có đặc điểm tự nhiên, được sử dụng trong ngành công nghiệp chế biến thì lại cần có những lưu ý khi sử dụng. Bởi chúng được tạo ra qua quá trình xử lý và tác động hóa học của con người, chúng có chứa các thành phần gây hại cho sức khỏe. Chính vì vậy mà các cơ quan chức năng mới đưa ra danh sách những loại hương liệu thực phẩm được phép sử dụng.

Khi sử dụng những hương liệu được cho phép, cần phải tuân theo liều lượng và nồng độ của hương liệu, bởi sử dụng quá nhiều cũng sẽ không có lợi cho sức khỏe. Nên chọn sản phẩm của các công ty có thương hiệu uy tín, được cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm của Bộ y tế để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Tránh xa những thương hiệu nhỏ lẻ, không có uy tín hay những sản phẩm không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đọc kỹ các thông tin về thành phần và hương liệu sử dụng để không mua phải những sản phẩm được làm từ hương liệu độc hại. Không sử dụng các loại đồ uống được pha chế từ những hương liệu bày bán tràn lan ở các vỉa vè và không hề có nhãn mác.

Sử dụng hương liệu một cách khoa học sẽ giúp cho các món ăn của bạn thêm phần hấp dẫn, đồng thời nên biết cách lựa chọn các loại thực phẩm đóng hộp và chế biến sẵn chứa các hương liệu an toàn để bảo vệ sức khỏe.