Thực phẩm là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu giúp duy trì cuộc sống của con người. Khi con người mới xuất hiện trên trái đất thì thực phẩm chỉ là những loại rau củ, trái cây hái lượm được trên rừng. Giờ đây khi con người đã có những tiến bộ vượt bậc thì rất nhiều loại thực phẩm khác nhau đã ra đời. Tuy nhiên, người ta đã chia thành bốn nhóm thực phẩm chính bao gồm nhóm tinh bột, nhóm chất đạm, nhóm chất béo, nhóm cung cấp các vitamin và khoáng chất. Trong đó, 3 nhóm cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động sống, nhóm còn lại tuy không cung cấp năng lượng nhưng lại vô cùng quan trọng đối với cơ thể.

Cơ thể con người có nhu cầu khác nhau với bốn nhóm thực phẩm chính. Tuy nhiên cả 4 nhóm đều phải được kết hợp khoa học trong khẩu phần ăn hàng ngày, chứ không nên sử dụng thiên về một nhóm nào cả.

Bài viết này Thucpham.com sẽ cùng các bạn tìm hiểu về tác dụng cũng như cách sử dụng hợp lý nhất.

1. Nhóm thực phẩm chứa tinh bột

Lúa, ngô, khoai, sắn, bột mì, hạt dẻ, hạt hướng dương, hạt kê,…là những thực phẩm nằm trong nhóm tinh bột. Nhóm tinh bột được coi là nhóm đặc biệt quan trọng đối với chúng ta. Nhóm này chiếm tới gần 70% trong khẩu phần ăn của mỗi người. Thành phần chính của tinh bột chứa carbohydrat là nguồn cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể.Bởi 1gam cacbohydrat sẽ chuyển hóa thành 4kcal năng lượng.Chúng tham gia vào quá trình cấu tạo các mô và tế bào, hỗ trợ phát triển của não bộ, là nguồn năng lượng để mọi bộ phận trên cơ thể làm việc liên tục và hiệu quả.

Nhóm tinh bột quan trọng với tất cả mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ nhỏ. Nên chú ý bổ sung tinh bột trong các bữa ăn hàng ngày để trẻ phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ. Thiếu tinh bột không những làm cho não bộ hoạt động kém hiệu quả mà trẻ còn có hệ xương và răng yếu ớt, sức đề kháng rất kém.

2. Nhóm chất đạm

Là một trong bốn nhóm thực phẩm chính cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nhóm chất đạm tham gia vào cấu tạo tế bào cơ thể, thúc đẩu sự phát triển của hệ xương, răng, cơ bắp…Là nguyên liệu để tạo ra dịch dạ dày, men tiêu hóa và hocmone trong cơ thể, giúp cơ thể hoạt động hiệu quả, điều hòa các chức năng của từng bộ phận. Chất đạm còn là tác nhân kích thích cơ thể sản sinh ra kháng thể, giúp chống lại nhiều loại bệnh tật.Nhờ có chất đạm điều hòa lượng nước, vận chuyển các chất dinh dưỡng đi khắp các cơ quan mà cơ thể chúng ta mới được khỏe mạnh.

Chất đạm là nguồn cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể. Chỉ 1 gam chất đạm cơ thể sẽ nhận được 4kcal năng lượng.

Chất đạm có nhiều trong các loại thịt động vật, trứng, thủy hải sản,…hay trong các loại đậu, nhất là đậu nành chứa một lượng đạm thực vật dồi dào và lành mạnh. Không nên ăn quá nhiều thực phẩm chứa đạm, bởi khi lượng đạm bị dư thừa chúng sẽ tích tụ lại ở các khớp xương, gây nên tình trạng sưng tấy, đau nhức, đó gọi là bệnh gout.

3. Nhóm chất béo

Chất béo là một trong bốn nhóm thực phẩm chính cung cấp năng lượng cao nhất, gấp 2,25 lần so với nhóm tinh bột và đạm. Chỉ 1 gram chất béo có thể chuyển hóa thành 9kcal năng lượng cho cơ thể.

Chất béo khi hấp thụ vào cơ thể mà không sử dụng hết sẽ được dự trữ dưới dạng các mô mỡ.Đây là nguồn dự trữ năng lượng giúp cơ thể tồn tại được trong một khoáng thời gian khi không được cung cấp thức ăn. Tuy nhiên, ăn nhiều các thực phẩm giàu chất béo như bơ, sữa, mỡ động vật, dầu ăn…lại rất dễ bị mắc bệnh béo phì và gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe như gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ, tắc nghẽn động mạch, tim mạch…

Nên tính toán để hấp thụ một lượng vừa đủ chất béo vào cơ thể mỗi ngày.Nếu cơ thể bạn có lượng chất béo tích tụ tại các mô mỡ thì nên thường xuyên vận động để đốt cháy năng lượng.Bởi chất béo đã được tích tụ dưới dạng mỡ thì sẽ rất khó để tiêu hao, vì hàng ngày cơ thể sử dụng nguồn năng lượng mà chúng ta mới nạp vào.

4. Nhóm thực phẩm cung cấp vitamin và khoáng chất

Đó là các loại rau củ, trái cây tươi và một số loại thực phẩm có nguồn gốc động vật khác mà chúng ta thường sử dụng hàng ngày.Nhóm này cung cấp cho cơ thể 20 loại vitamin và hơn 20 loại khoáng chất khác nhau. Một số vitamin thiết yếu cho cơ thể như vitamin A là vitamin tan trong chất béo, vitamin D là chất dẫn để cơ thể hấp thu tốt canxi, hay vitamin nhóm B, vitamin C là hai loại tan trong nước…

Còn các khoáng chất cần thiết cho cơ thể như canxi cấu tạo nên xương và răng, sắt còn gọi là huyết sắc tố giúp máu vận chuyển oxi, kẽm ảnh hưởng tới sự tăng trưởng, khả năng miễn dịch và sinh sản của cơ thể, iot giúp điều hòa hoạt động của tuyến giáp và phòng chống nhiều bệnh tật.

Qua bài viết trên hi vọng bạn sẽ tính toán nhu cầu năng lượng của cơ thể để kết hợp bốn nhóm thực phẩm chính một cách hiệu quả, không dẫn đến tình trạng dư thừa năng lượng và thừa cân, béo phì. Chúc bạn luôn khỏe mạnh.